Regularne mierzenie ciśnienia krwi pozwoli na monitorowanie stanu zdrowia i natychmiastowe wykrycie potencjalnych nieprawidłowości. Przy wykonywaniu pomiaru ciśnienia ważne jest zachowanie kilku zasad, które zapewnią spokojną i optymalną przestrzeń do wykonania badania, aby przebiegało ono sprawnie. Przed pomiarem warto sprawdzić prawidłowe normy ciśnienia i czynniki, które mogą zaburzać wynik. Kontynuuj, czytanie tego artykułu aby dowiedzieć się, jak dokonywać pomiaru krwi i jakie jest prawidłowe ciśnienie krwi. 

  1. Czym jest ciśnienie krwi?
  2. Jak mierzyć ciśnienie krwi?
  3. Prawidłowe warunki pomiaru ciśnienia
  4. Ciśnienie krwi – normy
  5. Jakie jest prawidłowe ciśnienie u dzieci?
  6. Jakie jest prawidłowe ciśnienie u dorosłych?
  7. Od czego zależy ciśnienie krwi?

Czym jest ciśnienie krwi?

Ciśnienie krwi jest jednym z podstawowych parametrów, które mierzą stan układu krążenia i ogólny stan zdrowia człowieka. Ciśnienie tętnicze najłatwiej wytłumaczyć jako siłę nacisku, którą krew wywiera na ściany tętnic. Serce, podczas swojego cyklu pracy dokonuje skurczu i rozkurczu. Przy skurczu, krew wyrzucana jest do tętnic, skąd dopływa przez naczynia tętnicze do wszystkich narządów i dostarcza im tlenu i składników odżywczych. A powrót krwi do serca odbywa się za pomocą żył.

Ciśnienie krwi zależy od wielu czynników, jednym z nich jest odległość od serca. Im bliżej serca, tym ciśnienie tętnicze będzie wyższe, a najniższe ciśnienie panować będzie w naczyniach włosowatych, a także w prawej komorze serca, w której może wynosić nawet do 0 mm Hg.

Jak mierzyć ciśnienie krwi?

Ciśnienie tętnicze zawsze opisuje się dwoma odmiennymi wartościami – ciśnieniem rozkurczowym i skurczowym. Ciśnienie skurczowe, to najwyższa wartość ciśnienia, która określana jest przy skurczu lewej komory serca. Ciśnienie rozkurczowe przyjmuje najniższą wartość i osiągane jest podczas rozkurczu lewej komory serca, kiedy znajduje się ono w momencie chwilowego spoczynku przed kolejnym skurczem – wyrzutem krwi do tętnic.

Ciśnienie krwi mierzy się najczęściej metodą Korotkowa, czyli nieinwazyjnym pomiarem przy użyciu sfigmomanometru. Jest to aparat pomiarowy, który składa się z manometru, pompy tłoczącej powietrze, mankietu z komorą powietrzną i zaworka służącego do kontrolowania wypuszczania powietrza z mankietu. Pomiaru dokonuje się na tętnicy promieniowej, czyli jednej z największych tętnic w ciele człowieka, która znajduje się na przedramieniu. Każde urządzenie do pomiaru ciśnienia może posiadać inne zasady użycia zawarte w instrukcji, jednak istnieją podstawowe kroki i ogólne reguły, które dzieli większość urządzeń. Mankiet powinien być założony na lewe ramię, kilka centymetrów nad łokciem i na wysokości serca. Przewód powinien być umieszczony wzdłuż wewnętrznej części przedramienia. Kolejnym krokiem jest napompowanie mankietu aż do momentu oporu. Następnie, należy powoli opróżniać zawór powietrza w mankiecie. Wartość górnego ciśnienia skurczowego można zarejestrować, gdy sygnały dźwiękowe urządzenia nałożą się z uderzeniami serca, a wartość ciśnienia rozkurczowego zapisuje się w trakcie dalszego opróżniania mankietu z powietrza, gdy sygnały z urządzenia zniknął.

Ciśnienie mierzy się w milimetrach słupa rtęci, a wynik ma dwie, wcześniej wspomniane wartości – skurczu i rozkurczu serca.

Prawidłowe warunki pomiaru ciśnienia 

Oprócz prawidłowego wykonania pomiaru za pomocą urządzenia, należy zapewnić sobie właściwe warunki, aby badania przebiegło bez zakłóceń i dało adekwatny do stanu pacjenta, wynik. Z tego powodu zwróć uwagę na kilka czynników:

  • Prawidłowa pozycja – urządzenie powinno być odpowiednio nałożone na ramię, a osoba badana powinna znajdować się w pozycji siedzącej z podpartymi plecami i opartym przedramieniem, na którym znajduje się mankiet,
  • Cisza – pomiar w domu najlepiej wykonywać jest w odosobnieniu, aby odgłosy rozmów i inne dźwięki nie zakłóciły badania,
  • Po odpoczynku – aby badanie przebiegło prawidłowo, należy odpocząć przez około 15 minut, pomiaru nie wykonujemy natychmiast po wysiłku fizycznym,
  • Po oddaniu moczu
  • Przed lekami przeciw nadciśnieniu – pozwoli to otrzymanie rzetelnych wyników.
  • Przed jedzeniem lub po odczekaniu około godziny po posiłku,
  • Przed piciem kawy i paleniem papierosów, które mogą znacząco podwyższyć ciśnienie

Ciśnienie krwi – normy

Prawidłowe ciśnienie będzie inne dla osoby dorosłej, dziecka, nastolatka, osoby starszej, chorującej na cukrzycę, choroby nerek, czy w ciąży. Jednak mianem prawidłowego ciśnienia krwi określa się ciśnienie, które wynosi 120-129 mmHg przy skurczu sercai 80-84 mmHg przy ciśnieniu rozkurczowym. Wartości mogą się także różnić, jeśli pomiar nie będzie przeprowadzony w odpowiednich warunkach, dlatego warto zwrócić uwagę na zachowanie właściwych zasad, dokonywanie badania regularnie i tej samej porze każdego dnia, aby otrzymać rzetelny wynik.

Jakie jest prawidłowe ciśnienie u dzieci?

Ciśnienie krwi u dzieci w dużej mierze zależy od ich wieku i wzrostu, dlatego przy określaniu prawidłowego wyniku, należy zwrócić uwagę na te czynniki i siatkę centylową. Istnieją jednak pewne normy, wyznaczające poprawne wartości ciśnienia. U noworodków wartość ciśnienia będzie dosyć niska. Prawidłowe wartości to 60-95 mm Hg przy ciśnieniu skurczowym i 30-60 mm Hg przy ciśnieniu rozkurczowym. U niemowląt poprawna norma ciśnienia to 90/60 mm Hg, a u trochę starszych dzieci 95/65 mm Hg. Dzieci w wieku szkolnym powinny zachować wartość ciśnienia na poziomie 100/60 mmHg. Natomiast prawidłowe ciśnienie u nastolatków to około 110/70 mm Hg. Poprawne wartości mogą oczywiście różnić się w zależności od niektórych czynników. Czasami również płeć może pełnić rolę w określaniu prawidłowego ciśnienia, ponieważ normy dla chłopców i dziewczynek niekiedy mogą być inne.

Jakie jest prawidłowe ciśnienie u dorosłych?

Prawidłowe ciśnienie u dorosłego wynosić będzie 120/80 mmHg. Jest to standardowy wynik, który osiągnąć powinny osoby zdrowe, mogą jednak występować minimalne odchylenia, które również znajdują się wewnątrz normy. 

Ciśnienie krwi czasami różni się w zależności od wieku, dlatego norma dla osób starszych będzie nieco inna niż dla młodszych dorosłych. Prawidłowe ciśnienie u seniora do 80. roku życia, będzie wynosić około 134/87 mm Hg, ale może się również wahać do 147 przy ciśnieniu skurczowym i 91 mmHg przy ciśnieniu rozkurczowym. Dla osób starszych ciśnienie skurczowe nie powinno przekraczać 150 mmHg. 

Norma ciśnienia krwi u osób zmagających się z przewlekłymi chorobami będzie przybierała inne wartości, niż u osób zdrowych. Chorujący na cukrzycę powinny szczególnie zwrócić uwagę na swoje ciśnienie i często je sprawdzać. Zbyt wysokie ciśnienie może być niekiedy konsekwencją tej choroby, dlatego należy je utrzymać na poziomie niższym niż 130/85 mm Hg. Również osoby borykające się z chorobami nerek, powinny zwracać uwagę na swoje ciśnienie i uważać, by nie przekracza 140/90 mm Hg.

Pomiar ciśnienia w ciąży jest bardzo ważnym parametrem dla kobiety, dlatego powinien być regularnie badany i zapisywany, aby kontrolować zdrowie i szybko wyznaczyć możliwe nieprawidłowości. Poprawne ciśnienie w ciąży nie powinno przekraczać 140/90 mm Hg.

Od czego zależy ciśnienie krwi?

Ciśnienie krwi jako podstawowy parametr życiowy może zmieniać się w zależności od sytuacji. Jako wynik, nawet jeśli badanie przeprowadzone jest w optymalnych warunkach, może różnić się od innych czynników. Zarówno zbyt wysokie, jak i za niskie ciśnienie tętnicze jest niepożądane. Z tego powodu należy zwrócić uwagę na kilka czynników, które mogą znacznie wpłynąć na ciśnienie krwi.

Układ nerwowy

Zła kondycja psychiczna, przewlekły stres, nerwy, zaburzenia snu, silne emocje – wszystkie te czynniki i wiele innych mogą wpływać na nasze ciśnienie krwi i znacznie je podwyższać. 

Hormony

Zbyt duże stężenia niektórych hormonów, np. odpowiedzialnego za stres kortyzolu, czy hormonu walki i strachu – adrenaliny, może wywoływać wzrost ciśnienia. Aby starać się o utrzymanie prawidłowego ciśnienia, należy wziąć pod uwagę nieprawidłowości hormonalne i zasięgnąć w tym temacie opinii lekarze. Jeśli problemy mają duży wymiar, czasami konieczna będzie terapia farmakologiczna, a w niektórych przypadkach lekarz może zalecić więcej aktywności fizycznej i ograniczenie stresu na co dzień.

Zła dieta

Dieta obfita w tłuste potrawy, słodycze i dużą ilość soli zmienia ilości krwi, która krąży w ciele człowieka i zarazem podwyższa ciśnienie. Zmiana dziennej podaży soli do jednej płaskiej łyżeczki może znacząco obniżyć ciśnienie i w łatwy sposób pomóc osobom z nadciśnieniem.

Otyłość

Osoby zmagające się z otyłością są bardziej narażone na wysokie ciśnienie. Nadmiar tkanki tłuszczowej i inne problemy, z którymi borykają się osoby otyłe, znacząco wpływają na wzrost ciśnienia, a jedyną radą jest zmiana nawyków żywieniowych i zwiększenie aktywności fizycznej. Dzięki tym dwóm krokom powrót do zdrowia nastąpi znacznie szybciej i bardziej efektywnie.

Palenie papierosów

Palenie papierosów podnosi ciśnienie, które może utrzymywać się na tak wysokim poziomie nawet przez 15 minut. Nawet sporadyczne palenie papierosów i nikotyna negatywnie wpływają na organizm człowieka, a palenie nałogowe niekorzystnie oddziałuje na częstość rytmu serca, czy śródbłonek naczyń krwionośnych.

Udostępnij

O autorze

Jakub Mróz, 35-letni dziennikarz specjalizujący się w dziedzinie zdrowia i nowych technologii medycznych. Absolwent dziennikarstwa, Jakub posiada bogate doświadczenie w analizowaniu i przekazywaniu skomplikowanych tematów medycznych. Jego zainteresowania skupiają się na innowacjach w medycynie, w tym na rozwoju technologii cyfrowych i ich wpływie na opiekę zdrowotną. Znany z umiejętności klarownego wyjaśniania złożonych kwestii,

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *