Ile jest typów badań krwi? Kiedy je wykonywać? I jak przygotować się do konkretnego badania? Podajemy Wam wiedzę w „pigułce”.
Typy badań krwi:
Morfologia krwi
Badanie morfologiczne polega na ilościowej i jakościowej ocenie składników krwi pacjenta.
Morfologia pomaga w weryfikacji ogólnego stanu pacjenta i należy wykonywać ją regularnie.
Najistotniejszymi parametrami podlegającymi ocenie są:
- Liczba białych i czerwonych krwinek oraz płytek krwi;
- Stężenie hemoglobiny, czyli białko, którego priorytetową funkcją jest transportowanie
tlenu; - Poziom hematokrytu, czyli stosunku objętości krwinek do objętości całej krwi.
Przygotowanie do morfologii krwi nie wymaga podjęcia radykalnych zmian, ale należy
pamiętać o kilku zasadach, aby badanie było wiarygodne:
- Na badanie pacjent powinien zjawić się na czczo – nie należy spożywać posiłków i
pić napojów kofeinowych oraz herbaty aż do 12 godzin przed pobieraniem krwi; - W przeddzień badania kolacja powinna być lekkostrawna;
- Pacjent powinien być wyspany przed badaniem;
- Dopuszczalne jest wypicie jednej szklanki wody niegazowanej przed badaniem;
- Przed badaniem nie należy wykonywać intensywnego wysiłku fizycznego oraz pić
alkoholu, ponieważ może to zafałszować wynik.
Glikemia, przygotowanie do badania
Glikemia to badanie stężenia glukozy we krwi. Pomiar można wykonać na trzy sposoby:
- Badanie na czczo, do którego zalecenia są takie same, jak w przypadku morfologii;
- Doustny test obciążenia glukozą, podczas którego pacjent na czczo wypija odpowiednią ilość roztworu glukozowego i ma dwukrotnie pobieraną krew. Na kilka dni przed pomiarem należy zrezygnować z papierosów i alkoholu oraz powstrzymać się od wykonywania intensywnego wysiłku fizycznego;
- Przygodny test glukozy, który może być wykonany po posiłku i o dowolnej porze.
Próby wątrobowe, czym są i po co się je wykonuje
Próby wątrobowe mają na celu ustalenie stanu wątroby i wykrycie ewentualnych zaburzeń. Badania wykonuje się raz do roku, a wskazaniami mogą być: zażółcenie skóry i oczu, ogólne zmęczenie, nudności. Testy czynnościowe wątroby nie wymagają szczególnych przygotowań. Pacjent powinien stosować się do takich zaleceń jak w przypadku morfologii.
Lipidogram, podstawowe informacje
Profil lipidowy pokazuje poziom cholesterolu i trójglicerydów w organizmie. Badanie zalecane jest dla pacjentów z objawami takimi jak: wysoki poziom cholesterolu, otyłość, przypadki z zaburzeniami metabolizmu lipidów, bądź zawału mięśnia sercowego członka rodziny. Próbka krwi pobierana jest z żyły łokciowej, a przygotowanie do badania jest takie samo, jak w przypadku morfologii.
Koagulogram – badanie szybkości krzepnięcia krwi
Koagulogram to badanie, które ma ocenić szybkość krzepnięcia krwi i czy występują wszystkie potrzebne do tego elementy. Wskazaniem do tego pomiaru może być obfita miesiączka lub krwawienie z układu pokarmowego. Do badania należy przystąpić na czczo.
Kortyzol, badanie na „poziom stresu”
Badanie poziomu hormonu stresu należy przeprowadzić, przy objawach takich jak: bezsenność, zaburzenia nastroju, nadciśnienie tętnicze. W badaniu wykorzystuje się surowicę pobraną z żyły łokciowej, a na pobranie należy przyjść na czczo.
Badanie poziomu kreatyniny
Badanie kreatyniny w surowicy wykonuje się profilaktycznie. Ma ono na celu ocenę funkcjonowania nerek. Pomiar warto wykonać gdy:
- Doszło do uszkodzenia nerek wywołanego przez leki lub toksyny;
- U pacjenta występują takie objawy jak: obrzęk, opuchlizna, zaburzenia w oddawaniu
moczu i bóle w okolicy nerek; - Należy ocenić stan zdrowia pacjenta po przeszczepie nerki.
Przygotowanie do badania jest identyczne jak w przypadku morfologii
